Vladimir Zelenskiy, ABD’li yetkililerin Avrupa’ya yönelik tenkitleri karşısında, Ukrayna’nın NATO üyeliğini geri çekmeyeceğini fakat ittifaka katılmanın gerçekçi bir ihtimal olmaması durumunda, sonları Ukrayna’nın doğusu, Belarus, Baltık ülkeleri ve Finlandiya’dan geçecek ‘başka bir NATO‘ biçiminde bir alternatif oluşturmaya başladığını söyledi.
Zelenskiy açıklamasında şu cümleleri kaydetti:
Ukrayna’nın NATO üyeliğini gündemden düşürmeyeceğim. Ukrayna için rastgele bir güvenlik garantisinin temelinin NATO üyeliği olması gerektiğine inanıyoruz. Şayet bu olmazsa o vakit burada, Ukrayna’da diğer bir NATO inşa etmemize imkan tanıyan şartlar sağlamalıyız. Benim teklifim Ukrayna’nın doğu hududu, Belarus’un doğu sonu, Baltık ülkelerinin doğu hudutları ve Finlandiya’nın doğu sonunun en güçlü güvenlik sınırlarına sahip olmasıdır.
Zelenskiy ayrıca Avrupa’yı kendi kendine yetmeye ve birleşmeye çağırarak geleceğinin kendisine bağlı olması gerektiğini öne sürdü.
ABD Lider Yardımcısı J.D. Vance Cuma günü Münih Güvenlik Konferansı’nda yaptığı konuşmada Avrupa ülkelerini eleştirerek Avrupa’ya yönelik asıl tehdidin Rusya ve Çin’den gelmediği esasen Avrupa’nın kendi içinde gizlendiğini söylemişti. Buna örnek olarak Romanya’da seçim sonuçlarının iptal edilmesini ve Almanya’da bu senaryonun tekrarlanma riskini gösteren Vance aynı vakitte NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile yaptığı görüşmede, Avrupa’nın ABD’nin kilit bir müttefiki olmaya devam ettiğini ve NATO’nun en değerli askeri ittifak olmayı sürdürdüğünü aktarmıştı.
Daha önce ABD Başkanı Donald Trump, Pentagon şefi Pete Hegseth‘in Ukrayna’nın NATO üyeliğinin mümkün olmadığına ait açıklamalarına itirazı olmadığını belirterek eski ABD Başkanı Joe Biden‘ın, Ukrayna’nın NATO’ya katılabileceğini söyleyerek yanılgı yaptığını ve bu durumunda da çatışmanın tırmanmasına neden olduğunu söylemişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin daha evvel yaptığı açıklamada, uzlaşmacı bir tahlil bulunması istenmesi halinde Ukrayna konusunda herkesle müzakere edilebileceğini belirterek Zelenskiy‘in gayrimeşru olması nedeniyle hiçbir şeyi imzalamaya hakkı olmadığını vurgulamıştı. Putin, Kiev’in Zelenskiy tarafından daha evvel imzalanan ‘müzakerelerin yasaklanmasına‘ ait kararnameyi iptal etmenin bir yolunu bulması gerektiğini hatırlatarak bunu Verhovna Rada Başkanı‘nın yapabileceğini lisana getirmişti. Buna ek olarak Putin, Zelenskiy‘in müzakerelere şahsen katılmak istemesi halinde, bu hedefle özel şahıslar tahsis etmeye hazır olduğunu da zikretmişti.
Putin ayrıyeten Ukrayna’daki çatışmayı çözme gayesinin kısa bir ateşkes ve güçlerin yine toparlanması ile çatışmanın devamı için tekrar silahlanma için bir orta değil, uzun vadeli bir barış olması gerektiğini vurgulamıştı. Buna karşılık Trump, Zelenskiy‘in Ukrayna’daki çatışmayı çözmek için bir mutabakat yapmaya hazır olduğunu söylemiş lakin hangi koşullarda olduğunu belirtmemişti.
‘ABD ile kaynak muahedesini görüşmeye devam ediyorum’
Vladimir Zelenskiy, ABD ile Ukrayna’nın maden kaynaklarına ait bir muahedeyi görüşmeye devam ettiklerini söyledi.
Münih’teki konferansta ender yeraltı kaynaklarına ait mutabakatıyla ilgili bir soruyu yanıtlayan Zelenskiy, “Hala konuşuyoruz” dedi.
Washington Post gazetesi kongre üyelerine dayandırdığı haberinde, ABD’li yetkililerin Münih’te Zelenskiy ile yaptıkları görüşmede kendisine Ukrayna’nın şimdi çıkarılmamış maden kaynaklarının yüzde 50’sinin haklarını ABD’ye devredecek bir belgeyi imzalamayı teklif ettiklerini kaleme almış lakin Zelenskiy‘in bu teklifi reddettiğini öne sürmüştü.
ABD Başkanı Donald Trump daha evvel yaptığı açıklamada, Washington’un mali ve askeri yardımı karşılığında ABD’nin Ukrayna’dan az toprak metalleri tedariki konusunda garanti vermesini beklediğini söylemişti. Financial Times gazetesi de Zelenskiy‘e yakın bir kaynağa dayandırdığı haberinde, Kiev’in yardım karşılığında az toprak metallerinin ABD’ye transferine müsaade verdiğini belirterek Trump‘ın açıklamasının Zelenskiy‘in ‘sözde planının‘ kararlarıyla örtüştüğüne işaret etmişti. Zelenskiy, ABD’nin madenciliğe yatırım yapmasına ve Ukrayna’nın madenlerinin ortaklaşa geliştirilmesine müsaade vermeye hazır olduğunu söylemişti.
‘Ukraynalılar seçim istemiyor’
Görev mühleti Mayıs 2024’te sona eren Zelenskiy, Münih’te düzenlenen bir güvenlik konferansında ‘Ukraynalıların seçim istemediğini’ belirterek ve seçim isteği olanlara ‘başka bir vatandaşlık seçmelerini’ tavsiye etti.
Zelenskiy‘in vazife müddeti 20 Mayıs 2024 tarihinde sona ermişti. Ukrayna’da 2024 yılında yapılacak Devlet Başkanlığı seçimleri sıkıyönetim ve genel seferberlik münasebet gösterilerek iptal edilmişti. Zelenskiy seçimlerin artık ‘zamansız‘ olduğunu tez etmişti.
Münih Güvenlik Konferansı’nda konuşan Zelenskiy, “Ukraynalılar seçim istemiyor. Şayet birileri bundan hoşlanmıyorsa, diğer bir vatandaşlık seçebilirler” dedi.
Daha evvel The Guardian’a verdiği bir röportajda Zelenskiy, Ukrayna’nın neden seçim yapmaması gerektiğini sıralamış bilhassa de güvenlik problemleri, askeri çalışanın yanı sıra Rusya’nın denetimindeki topraklarda yahut yurtdışında bulunanların oy kullanmasını sağlama mümkünlüğünü öne sürmüştü.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bir ön değerlendirmeye nazaran Ukrayna’daki tek legal otoritenin parlamento ve Verhovna Rada Başkanı olduğunu belirtmişti. Putin açıklamasında, Ukrayna’nın yasal bir formda cumhurbaşkanı seçmek istemesi halinde sıkıyönetim yasası iptal etmesini lisana getirmişti.
Zelenskiy’in Ukraynaca konuşmasına müsaade verilmedi
Zelenskiy‘in Münih Güvenlik Konferansı’nda Ukraynaca konuşmasına müsaade verilmedi.
Moderatör Christiane Amanpour’a “Ukraynaca konuşabilir miyim?” sorusunu yönelten Zelenskiy, Amanpour’dan ret yanıtı alması izleyiciler ortasında gülüşmelere neden oldu.
Zelenskiy daha sonra latife yapmaya çalışarak moderatörden kendisine baskı yapmamasını istedi.
More Stories
Tunç Soyer’den adaylık açıklaması: ‘Kayıtsız kalamadım, sorumluluğu üstlendim’
Dışişleri Bakanı Fidan: Türkiye Suriye’de İsrail ile karşı karşıya gelmek istemiyor
Erdoğan’dan ‘2 Nisan boykotu’ açıklaması: AVM’ler çok daha hareketliydi