25 Nisan 2025

Uzmanlar Riyad’daki görüşmeyi değerlendirdi: ‘Küresel sorunların çözümüne yardımcı olabilir’

#image_title

Riyad’daki görüşmeyi kıymetlendiren uzmanlar, Rusya ve ABD ortasında irtibatın yine başlamasının yalnızca ikili değil global meselelerin da tahliline yardımcı olabilecek yeni bir aksiyon programının geliştirilmesine yardımcı olabileceğini belirtti.

Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da Rusya ve ABD heyetleri dün bir ortaya geldi. İki ülke temsilcileri ortasında 4.5 saat süren toplantının akabinde Rus heyetinde yer alan Devlet Lider Yardımcısı Yuriy Uşakov, görüşmenin âlâ geçtiğini bildirdi. ABD Dışişleri Bakanlığı da kalıcı barış için değerli bir adım atıldığını kaydetti.

Sputnik’e konuşan uzmanlar, Riyad’daki görüşmenin global kıymetini ve mümkün tesirlerini kıymetlendirdi.

Yeni olağanlık için başlangıç noktası

Meksikalı memleketler arası münasebetler uzmanı Natalia Rivera, “Bu diyalog değerli, zira bir formda dünya seviyesindeki tansiyonu azaltıyor” diyerek kelamlarını şöyle sürdürdü:

Rusya, uzun vakittir takviye verdiği Global Güney ülkelerinin memleketler arası müzakerelerde seslerini duyurma fırsatı elde etmelerine de yardımcı olabilir.

Bir öteki Meksikalı memleketler arası alakalar uzmanı Jesús López Almejo da üst seviye Rus ve ABD heyetlerinin Suudi Arabistan’da bir ortaya gelmesinin, iki ülke önderlerinin genel olarak Avrupa ve özel olarak Ukrayna konusunda ‘ikili hareket programı’ üzere bir şeyin ortaya çıkacağı ‘yeni normallik’ için başlangıç noktası olabileceğini söyleyerek şu yorumda bulundu:

Bu görüşme, iki ülke ortasındaki ilgilerin olağanlaştırılması sürecini geliştirme isteği ve muhtaçlığını gösteren âlâ bir sinyal olarak kıymetlendirilebilir. Başından itibaren sergilenen önemli yaklaşım yalnızca diyalogun faydasına olacak.

‘ABD yanlışını kabul etti’

Lübnanlı gazeteci ve milletlerarası münasebetler uzmanı Mohamad Hassan Soueidan, görüşmelerin, Amerikalıların Ukrayna’daki çatışmayı sürdürmekle ne kadar büyük bir yanılgı yaptıklarını, bilhassa de sonuçları ve ödenecek yüksek bedel belirli olduktan sonra herkesten daha yeterli anladıklarını gösterdiğini söyledi.

Soueidan, “Şimdi Ukrayna’nın kendisi ve Avrupa üzere müttefikleri kıymetine da olsa Ukrayna’daki çatışma bataklığından çıkmak için tez ediyorlar” diyerek şu yorumda bulundu:

Küresel krizlere yönelik Amerikan siyasetinde bir değişim olduğu açık ve Washington artık bir tahlile ulaşmak emeliyle Rusya ile diyaloğu güçlendirmek için yeni adımlar üzerinde çalışıyor. Bu süreç halihazırda devam ediyor ve ABD, rastgele bir sorun yaşanması durumunda Lider Trump’ın Amerikan çıkarlarına ulaşmak için en yakın müttefiklerine kendi şartlarını dayatabileceğini biliyor.

ABD’nin, Ukrayna’daki çatışmanın kendilerini bir çıkmaza sürükleyebileceğinin ve Çin ile stratejik rekabet üzere öbür değerli bahislerden uzaklaştırabileceğinin farkında olduğunu söyleyen Lübnanlı uzman, “Öte yandan Washington’un Moskova ile muhtemel muahedeleri dolaylı olarak hem İran’a hem de Rusya’nın bağları nedeniyle tansiyonun azaltılmasında rol oynayacağı Ortadoğu’ya yarar sağlayabilir” diye ekledi.

Suudi siyaset uzmanı, İmam Muhammed bin Suud Üniversitesi’nden Prof. Abdullah el-Rifai, Suudi Krallığı’nın artık dünya barışına giden yolda temel bir başlangıç noktası haline geldiğini ve önemli bir memleketler arası arabulucu olduğunu kanıtladığını savundu.

ABD ve Rusya heyetlerinin bir ortaya gelmesinin, büyük güçlerin krizlere süreksiz tahliller yerine radikal tahliller bulma konusunda istekli olduklarını ve global ve bölgesel istikrarı yine tesis etme konusunda açık bir istek olduğunu gösterdiğini söyleyen el-Rifai, şunu dedi:

ABD, müzakereleri kabul etmekle bilhassa ekonomik sonuçları bakımından evvelki periyotta izlediği siyasette yaptığı yanılgıları kabul etmiş oldu. Evet, Rusya yaptırımlardan ziyan gördü lakin öte yandan Batı da değerli kayıplara uğradı ve Avrupa Birliği şu anda ABD’nin güvenlik siyasetini izlemenin bedelini ödüyor.

Suudi uzman, “Bu gelişmeler, büyük güçler ortasında daha disiplinli bağlantıların başlatılmasının önünü açarak uzun vadeli barış ve istikrarın sağlanması bahtını arttırıyor” diye ekledi.