25 Nisan 2025

Cezayir’den Fransa’ya çağrı: ‘Nükleer suçlarını itiraf et’

#image_title

Cezayir, Fransa'yı 1960-1966 devrinde ülkesinde işlediği 'nükleer suçların' tüm sorumluluğunu resmi formda tanıması daveti yaptı.

Cezayir Ulusal Halk Meclisi Başkanı İbrahim Bugali, Fransa’nın Cezayir’de birinci nükleer denemesi gerçekleştirdiği gün olan 13 Şubat 1960 münasebetiyle düzenlenen anma toplantısında konuşma yaptı.

Bugali, “Tek bir ses olarak daima birlikte Fransa’nın nükleer cürümlerin tüm sorumluluğunu resmi olarak tanımasını talep ediyoruz” dedi.

Cezayirli yetkili, yalnızca silik bir siyasi itiraf değil bu itirafı açık biçimde gerçekleştirilen ahlaki yükümlülüğün takip etmesi gerektiğini aktardı.

Fransa’nın bölgede 17 nükleer patlama gerçekleştirdiği; bunların yıkıcı tesirlerinin bugün hala hissedildiğini kaydeden Bugali, bu atakları, ‘nefret dolu sömürge tarihinin karanlık bir sayfası‘ formunda nitelendirdi.

Bugali, nükleer bombardımanın geride bıraktığı; radyasyondan kaynaklanan kanser hastalıkları ve doğum kusurlarının acısını her gün yaşadıklarını; radyasyonun hala var olduğunu ve çevreyi daima etkilediğini tabir etti.

Fransa’nın mağdurlara tazminat ödemesi ve nükleer atıkları temizlemesi davetini yineleyen Bugali, ülkesinin bağımsızlığını kazanmak, özgürlük ve egemenliğine yine kavuşmak için ağır bedeller ödediğini; bu sayfanın hesap sorulmadan kapatılmasının ve bu kabahatin itiraf edilmemesinin asla kabul görmeyeceğini vurguladı.

Bugali, Fransa’nın, nükleer bomba mağdurları ve ailelerine, yaşadıkları trajedi oranında adaletli davranması, Cezayir halkının legal adalet hakkını teminat altına alması gerektiğini belirtti.

Meclis Başkanı ayrıca Fransa’ya ‘radyasyon ve nükleer atıklarla kirlenmiş toprakların temizlenmesi ve uzmanların hasarı değerlendirebilmesi ve bununla ilgili uygun tedbirleri alabilmesi için nükleer denemenin yapıldığı test alanlarının tüm arşivini Cezayir’e teslim etmesi’ konusundaki sorumluluklarını yerinde getirmesi davetinde bulundu.

Fransa’nın 1960-1966 yıllarında Cezayir Çölü’nde en az 17 nükleer deneme yaptığı belirtiliyor. Cezayir, nükleer atıkların yerinin ortaya çıkarılması, mağdurlara ve kalıcı sakatlıklara maruz kalanlara tazminat ödenmesini isterken, Fransa bu talepleri reddediyor.