Ankara’nın altındaki gizli tehlikeyi uzmanlar açıkladı: Deprem riski sanılandan daha büyük, hangi ilçeler daha riskli?

17 Şubat’ta saat 13.20’de Ankara’nın Etimesgut ilçesinde 3.5 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Kandilli Rasathanesi ve AFAD’ın bilgilerine nazaran, sarsıntı Ankara merkezinde de hissedildi.

Depremin büyüklüğü görece küçük olsa da uzmanlar, Ankara’nın depremsellik açısından sanıldığı kadar inançlı olmadığını ve büyük sarsıntılardan etkilenme potansiyelinin yüksek olduğunu belirtiyor.

Ankara, zelzeleden muaf mı?

Milliyet’e konuşan Gazi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Bülent Özmen ve Sakarya Üniversitesi’nden Prof. Dr. Murat Utkucu, başşehrin zelzele tehlikesine dair çarpıcı açıklamalarda bulundu.

🔴 Ankara, Kuzey Anadolu Fayı’na yalnızca 100 kilometre uzaklıkta!
🔴 Tarihsel süreçte büyük sarsıntılardan etkilendi.
🔴 Kent merkezinde canlı fay bulunmasa da etrafındaki faylar önemli risk taşıyor.

125 yılda 12 büyük deprem

Doç. Dr. Bülent Özmen’in aktardığı datalara nazaran, son 125 yılda Ankara’da hasara neden olan 12 büyük zelzele meydana geldi. Bunlar ortasında en dikkat çekenler:

Bu zelzeleler, Ankara’nın büyük fay hareketlerinden etkilenebildiğini gösteriyor.

Ankara’nın etrafı zelzele jenerasyonuyla çevrili

Başkentin etrafı büyük sarsıntılar üretme potansiyeline sahip fay çizgileriyle sarılmış durumda. Doç. Dr. Özmen, bu fayların 6.5’ten büyük sarsıntı üretebileceğini söylüyor.

Ankara’nın etrafındaki en önemli faal faylar:

Bu fayların Ankara’ya olan uzaklığı 60-80 kilometre ortasında değişiyor. Uzmanlara nazaran, bu uzaklık büyük zelzeleler için çok da uzak sayılmaz.

Ankara’da canlı faylar var mı?

Doç. Dr. Özmen’e göre Ankara’nın içinde de kimi canlı fay çizgileri mevcut. Bunlar ortasında Eldivan-Elmadağ tektonik kaması, Dodurga, Çeltikçi, Sarıoba-Ayaş, Kazan ve Bala fayları yer alıyor.

Bu fayların kayma suratının düşük olması nedeniyle büyük bir zelzele için uzun bir sürecin gerektiği belirtilse de, uzmanlar Ankara’nın sıfır risk taşımadığını vurguluyor.

Ankara’nın yapı stoku sarsıntıya ne kadar güçlü?

🔴 Ankara, geçmişte düşük riskli bölge olarak görülüp inşa edildi.
🔴 2019 Sarsıntı Haritası’nda risk düzeyi artırıldı.
🔴 Zemin yapısının %50’si zayıf, bu da zelzelenin tesirini artırıyor.
🔴 Kaçak yapılar ve eski binalar büyük risk oluşturuyor.

Uzmanlar, Ankara’da inşaat tekniklerinin ve yapı kontrolünün daha sıkı denetim edilmesi gerektiğini belirtiyor. Bilhassa 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş sarsıntılarının akabinde, Ankara’nın sarsıntı gerçeğiyle yüzleşmesi gerektiği söz ediliyor.

1999 Gölcük ve Düzce Zelzeleleri Ankara’yı Etkiledi

Prof. Dr. Murat Utkucu’ya göre, 1999 Gölcük ve Düzce sarsıntıları Ankara’da da sismik aktiviteyi artırdı. 2005 ve 2007 yıllarında Bala ilçesinde meydana gelen 5.5 ve 5.7 büyüklüğündeki zelzelelerin, 1999 zelzelelerinin tetikleyici tesiriyle yaşandığını gösteren bilimsel çalışmalar mevcut.