TSK, bu görevleri Birleşmiş Milletler, NATO, Avrupa İşbirliği ve Güvenlik Teşkilatı (AGİT), Avrupa Birliği ve ikili ilişkiler çerçevesinde sürdürüyor.
Bulunduğu ülkelerde terörle mücadele, barışı sağlama ve koruma, eğitim ve modernizasyon gibi görevler alan TSK’nın yurt dışı faaliyetleri Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın 13. Büyükelçiler Konferansı’nda yaptığı bir sunumda yer aldı.
LİBYA
Türkiye, Libya’da Suheyrat Anlaşması çerçevesinde 2015 sonunda kurulan Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni göreve başladığı ilk günden itibaren destekliyor. Ülkede başlayan iç savaşın en şiddetli dönemlerinde, Trablus düşmek üzereyken 27 Kasım 2019’da Türkiye’yi ziyaret eden dönemin Libya Başbakanı Fayiz es-Serrac, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüştü. Görüşmede, iki ülke arasında “deniz yetki alanlarının sınırlandırılması” ve “askeri güvenlik işbirliği” mutabakat muhtıraları imzalandı.
Libya’ya asker gönderilmesine ilişkin tezkere ise 2 Ocak 2020’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) oy çoğunluğuyla kabul edildi. TSK’ya bağlı Libya Görev Grubu (LGG) Komutanlığı, 5 merkezde Libyalı askerleri eğitiyor. Aynı zamanda ordunun modernizasyonuna ve teşkilatlanmasına destek sağlanıyor. Ülkede mayın temizleme faaliyetleri de gerçekleştiriliyor.
Öte yandan Libya denizlerinde Türk Deniz Görev Grubu da faaliyet gösteriyor.
AZERBAYCAN
Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki Karabağ savaşının ardından; Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri’ni yeniden yapılandırmak ve müşterek yetenekleri geliştirmek amacıyla kurulan TSK’ya bağlı Azerbaycan Görev Grubu (AGG) Komutanlığı; planlama, eğitim desteği, lojistik destek ile ortak tatbikatlar düzenliyor. Ülkede mayın temizleme faaliyetleri de gerçekleştiriliyor.
Öte yandan 30 Ocak 2021’de ateşkesi gözlemlemek üzere açılan Türkiye-Rusya Federasyonu Ortak Merkezi de faaliyetlerini sürdürüyor.
KATAR
TSK’nın Katar’da daimî konuşlanmasına olanak sağlayan anlaşma, 19 Aralık 2014’te imzalandı ve 15 Haziran 2015’te yürürlüğe girdi. Ekim 2015’ten başlayarak tatbikatlar vasıtasıyla kademeli olarak Katar’a kuvvet konuşlandırma faaliyetleri başladı.
Katar’da 2017 yılında yaşanan Körfez Krizi sonrasında yeniden Türkiye-Katar ortak tatbikatı düzenlenmesine karar verildi. Tatbikata giden birliklerin daimî olarak Katar’da kalması için Katar Türk Birleşik Müşterek Kuvveti (KTBMK) Komutanlığı, 04 Ocak 2018’de göreve başladı. Komutanlık; Katar’da icra edilecek ortak tatbikatlara katılmak, Katar’ın iklim ve coğrafi şartlarına uygun teçhizat, silah, araç ve malzeme ihtiyaçlarını tespit etmek ve Katar tarafından talep edilen faaliyetleri koordine ederek gerçekleştirilmesini sağlıyor.
SOMALİ
Somali ile 2010’da Çerçeve Anlaşma, 2012’de Askerî Eğitim ve İş Birliği Anlaşması, 2014’te Somali Türk Görev Kuvveti (STGK) Komutanlığı Protokolü imzalandı. Komutanlık, 28 Ağustos 2017’de Somali’deki Anadolu Kışlası’na intikalini tamamladı.
Komutanlık; Türkiye ile Somali arasında imzalanan askerî eğitim iş birliği anlaşması çerçevesinde, Somali Silahlı Kuvvetleri’nin teşkilat, eğitim, öğretim, askerî altyapı ve lojistik sistemlerinin iyileştirilmesi ile eğitime destek ve yardım sağlıyor.
Bu kapsamda 30 Eylül 2017’de Harp Okulu, Astsubay Okulu ve Birlik Eğitim Merkezi’nde eğitimlere başlandı ve devam ediyor. Birlik eğitimi kapsamında eğitim verilen Somali piyade taburlarına, Somali’deki 3 aylık eğitimlerinin ardından Isparta’da 3 ay komando eğitimi veriliyor.
BOSNA HERSEK
Türk Silahlı Kuvvetleri, Bosna-Hersek’teki Barışı Destekleme Harekâtına ilk olarak 1994 yılında katıldı. Şu anda ülkede Bosna-Hersek Türk Temsil Heyeti (BHTTH) Başkanlığı bulunuyor.
Bosna Hersek’teki Barışı Destekleme Harekâtları UNPROFOR (1992-1995), NATO IFOR (1995-1996), NATO SFOR (1996-2004) ve 2004’ten beri devam eden EUFOR Althea olarak sıralanıyor. EUFOR Althea’da 14’ü AB ülkesi, 5’i AB üyesi olmayan toplam 19 ülke görev yapıyor.
TSK burada, bir Motorlu Piyade Bölüğü, İrtibat ve İzleme Timleri ile EUFOR Althea bünyesinde bulunan NATO ve AB karargâhlarında görev icra ediyor.
Bosna-Hersek’teki görev tanımı; huzur ve güven ortamını devam ettirmek, yerel ve uluslararası kuruluşlarla iş birliğini geliştirmek, uluslararası sivil mevcudiyeti desteklemek ve Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri’ne eğitim desteği vermek olarak belirtiliyor.
KOSOVA
Kosova’daki Uluslararası Barış Gücü, 1999 tarihinden itibaren BM Güvenlik Konseyi’nin kararı doğrultusunda faaliyet sürdürüyor. KFOR Harekâtı adıyla devam eden görevde NATO üyesi 23 ülke ve NATO üyesi olmayan 8 ülke olmak üzere toplam 31 ülke görev yapıyor.
Türkiye, 13 Temmuz 1999’dan beri KFOR Harekâtı’nda bulunuyor. Ülkede Kosova Türk Temsil Heyeti(KTTH) Başkanlığı faaliyet gösteriyor. Öte yandan Türkiye, Mayıs 2007-Mayıs 2008 tarihleri arasında Güney Çok Uluslu Görev Kuvveti komutasını üstlenmişti.
TSK, bir Motorlu Piyade Bölüğü, İrtibat ve İzleme Timleri ile NATO’nun Kosova’da yürüttüğü harekâtı destekliyor ve Kosova Silahlı Kuvvetleri unsurlarına eğitim desteği veriyor.
Kosova’daki görev; güvenli ve emniyetli bir ortam tesis etmek, yerel ve uluslararası kuruluşlarla iş birliğini geliştirmek ve Kosova Güvenlik Kuvvetleri’nin gelişmesine ve eğitimine destek sağlamak olarak tanımlanıyor.
DİĞER GÖREVLER
Türkiye; Güneydoğu Avrupa ve Balkanlar’da bölgesel güvenlik ve istikrarın devamını sağlamak maksadıyla, NATO kapsamında Güneydoğu Avrupa Çok Uluslu Barış Gücü Tugayının (SEEBRIG) kurulmasına 1999 tarihinde öncülük etti.
SEEBRIG’te; Arnavutluk, Bulgaristan, Yunanistan, İtalya, Makedonya, Romanya ve Türkiye askerleri yer aldı. Tugay karargâhı faaliyetleri, bu ülkeler arasında dönüşümlü olarak yürütülüyor. Bu kapsamda; karargâh, 2007-2011 tarihleri arasında Türkiye’de konuşlanarak görevini icra etmişti.
Bunların yanı sıra Türkiye; Arnavutluk’ta Arnavutluk Ekip Başkanlığı, Lübnan’da BM Deniz Görev Gücü, Irak’ta NATO Irak Misyonu kapsamında görev yapıyor. Afganistan Kararlı Destek Misyonunda, 2015-2021 yılları arasında Afganistan Türk Görev Kuvveti (ATGK) Komutanlığı “Çerçeve Ülke” sorumluluğu yürütmüştü. Görev, 28 Ağustos 2021’de NATO personelinin tamamının geri çekilmesi ile sonlandırıldı.
TSK birlik ve personeli 1974’teki Kıbrıs Barış Harekâtı’ndan beri adada varlığını sürdürüyor.
Öte yandan TSK, Suriye ve Irak’ta yürüttüğü terörle mücadele harekâtları kapsamında da bu ülkelerde bulunuyor.
DENİZLERDE ETKİN MÜCADELE
Denizler de TSK’nın etkin faaliyet alanları arasında yer alıyor. Akdeniz’de NATO görevleri kapsamında Deniz Daimi Görev Grupları ve Deniz Muhafızı Odak Harekâtı, Karadeniz’de Karadeniz Uyum Harekatı ve BM görevi kapsamında Hint Okyanusu’nda Denizde Terörizm ve Deniz Haydutluğu ile Mücadele görevleri devam ediyor.
